Değiştirilemez Token (NFT)

Değiştirilemez Token (NFT) Nedir?

NFT'ler veya değiştirilemez tokenler, bir blok zincir aracılığıyla tokenleştirilen varlıkları temsil eder. Tokenler, bir şifreleme işlevi kullanılarak meta verilerden oluşturulan benzersiz tanımlama kodlarıdır. Bu tokenler daha sonra bir blok zincirde saklanırken, gerçek varlıklar başka bir yerde saklanır. Onları birbirinden ayıran, token ve varlık arasındaki bağlantıdır.

NFT'ler, piyasa ve sahipleri tarafından belirlenen değere göre para, kripto para birimleri veya diğer NFT'ler karşılığında alınabilir, satılabilir ve değiştirilebilir. Örneğin, bir muz üzerinde gülen bir yüz çizimi oluşturabilir, bunun bir fotoğrafını çekebilir (ekli meta verileri içeren) ve bunu bir blok zincirde tokenleştirebilirsiniz. Bu tokene ait özel anahtarları elinde bulunduran kişi tokene atanan haklara sahiptir.

Kripto para birimleri de tokenlerdir, ancak temel ayrım, aynı blok zincirdeki iki kripto para biriminin birbirinin yerine kullanılabilir olmasıdır - yani bunlar değiştirilebilir tokenlerdir. Buna karşılık, aynı blok zincirden iki NFT aynı görünebilir, ancak birbirlerinin yerine kullanılamazlar.

NFT'ler Nasıl Çalışır?

NFT'ler, varlığın detaylarının şifrelendiği ve bir blok zincirde saklandığı, mint etme olarak bilinen bir yöntemle çalışır. Temel düzeyde, mint etme süreci yeni bir blok oluşturmayı, NFT bilgilerini bir doğrulayıcı aracılığıyla doğrulamayı ve bloğu kapatmayı içerir. Bu mint etme süreci genellikle mülkiyeti tahsis etmek ve NFT işlemlerini denetlemek için akıllı sözleşmelerin kullanılmasını içerir.

Tokenler mint edildiğinde, doğrudan bir blok zincir adresine bağlı olan benzersiz bir tanımlayıcı verilir. Her tokenin bir sahibi bulunur ve sahiplik bilgileri (yani, mint edilen tokenin bulunduğu adres) herkesin erişimine açıktır. Aynı üründen 5.000 NFT mint edilse bile (bir filmin genel giriş biletlerine benzer şekilde), her bir token benzersiz bir tanımlayıcıya sahiptir ve diğerlerinden ayırt edilebilir.

Farklı isimlerle anılsalar da çeşitli blok zincirler NFT üretme kabiliyetine sahiptir. Örneğin, Bitcoin blok zincirinde bunlar Ordinal’ler olarak bilinir. Tıpkı Ethereum tabanlı bir NFT gibi, bir Bitcoin Ordinal de satın alınabilir, satılabilir ve değiştirilebilir. Aradaki fark, Ethereum'un varlık için token üretmesi, Ordinal’lerin ise en küçük bitcoin değeri olan satoshilere atanmış seri numaralarına (tanımlayıcılar olarak adlandırılır) sahip olmasıdır.

NFT Kullanım Alanlarına Örnekler

NFT'lerin en bilinen örneklerinden biri, Kasım 2017'de piyasaya sürüldükten sonra popülerlik kazanan cryptokitties'tir. Cryptokitties, Ethereum'un blok zincirinde farklı tanımlamalara sahip kedilerin benzersiz dijital temsilleridir. Her cryptokitty benzersizdir ve farklı bir değere sahiptir. Birbirleriyle "üreyerek", "ebeveynlerine" kıyasla benzersiz niteliklere ve değerlere sahip yeni yavrular doğururlar.

Piyasaya sürülmesinden kısa bir süre sonra, cryptokitties büyük bir takipçi kitlesine ulaştı hayranları bu dijital kedileri elde etmek, onlara bakmak ve beslemek için milyonlarca ether harcadı.

İlk NFT pazarı dijital sanat ve koleksiyon ürünleri etrafında dönerken, daha geniş bir teklif yelpazesini kapsayacak şekilde genişledi. Örneğin, popüler NFT pazar yeri OpenSea, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli NFT kategorilerine ev sahipliği yapıyor:

Fotoğrafçılık: Fotoğrafçılar çalışmalarını tokenleştirebilir ve tam veya kısmi sahiplik sunabilir. Örneğin, OpenSea kullanıcısı erubes1'in çarpıcı okyanus ve sörf fotoğraflarından oluşan "Ocean Intersection" koleksiyonunda birçok satış ve sahip bulunuyor.

Spor: Ünlüler ve spor kişiliklerinden esinlenen dijital sanat koleksiyonları.

Takas kartları: Simgeleştirilmiş dijital takas kartları, bazıları koleksiyon olarak hizmet verirken, diğerleri video oyunlarında kullanılabilir.

Kullanışlılık: Üyeliği temsil eden veya faydaların kilidini açan NFT'ler.

Sanal dünyalar: Sanal ortamlarda avatar giyilebilir cihazlardan dijital mülklere kadar her şeyin sahipliğini veren NFT'ler.

Sanat: Piksel sanatından soyut sanata kadar değişen NFT'leri kapsayan kapsamlı bir kategori.

Koleksiyon ürünleri: Örnekler arasında Bored Ape Yacht Club, Crypto Punks ve Pudgy Panda NFT'leri bulunuyor.

Alan adları: Web siteleri için alan adlarının sahipliğini temsil eden NFT'ler.

Müzik: Sanatçılar müziklerini tokenleştirerek alıcıların sanatçı tarafından belirlenen belirli hakları elde etmelerini sağlayabilir.

"Değiştirilemez” Ne Anlama Geliyor?

Değiştirilebilirlik, ürünlerin birbiriyle değiştirilebilirliğini ifade eder. Örneğin, üzerlerine aynı gülen yüzler çizilmiş üç notunuz varsa, birini tokenleştirdiğinizde, benzersiz ve diğerlerinden farklı hale gelir ve değiştirilemez hale gelir. Kalan iki nota birbirinden ayırt edilemez ve birbiriyle değiştirilebilirler.